Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009

από την ιστορία της Κύπρου

το ρόδινο βασίλειο[1]

Υπάρχουν ενδείξεις, ότι ο Βενιαμίν Ντισραέλι, ο πρώτος Εβραίος Πρωθυπουργός της Βρεταννίας[2], όπως και πολλοί άλλοι, θεωρούσαν το νησί σαν φυσική γέφυρα προς τη Σιών. Ήδη από τη δεκαετία του 1850 γινόταν πολύς λόγος στην Αγγλία για ένα Εβραϊκό κράτος στην Παλαιστίνη, που θα φρουρούσε το δρόμο προς τις Ινδίες. Έτσι σχεδόν αμέσως μετά από την υπογραφή της άκρως απόρρητης Αγγλοτουρκικής Συνθήκης για την Κύπρο της 4ης Ιουνίου 1878, ακούγονταν σ’ όλον τον εβραϊκό κόσμο αιτήματα για την εγκατάσταση Εβραίων στο νησί. Μεταξύ των πρώτων ήταν το αίτημα των «Εβραϊκών Χρονικών» του Λονδίνου, που έδωσε τον τόνο και ανέπτυξε τα επιχειρήματα που βρίσκουμε σ’ όλες τις κατοπινές προτάσεις. Στις 9 Αυγούστου 1878 έγραψε πολύ εμφατικά, ότι η Κύπρος υπήρξε κάποτε έδρα μιας ανθηρής εβραϊκής παροικίας. Είναι αλήθεια ότι ο σουλτάνος είχε καλέσει 500 Εβραίους να εγκατασταθούν στην Κύπρο στις αρχές τις δεκαετίας του 1570 και να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της τουρκικής κυριαρχίας στο νησί. Όσοι πήγαν ασχολούνταν με το εμπόριο και την κατασκευή ρουχισμού. Γιατί να μην μπορούσε να ξαναγίνει κάτι τέτοιο; ρωτούσαν τα «Εβραϊκά Χρονικά». Αυτό το αίτημα ακολουθήθηκε από πολλά άλλα, κυρίως του Νταίηβις Τριτς και του Τεοντορ Χερτσλ στη δεκαετία του 1890. Και ο Ντισραέλι, κατά τη Διάσκεψη του Βερολίνου (13 Ιουνίου έως 13 Ιουλίου 1878) φαίνεται ότι θεωρούσε την Κύπρο, υπό βρεταννική σημαία, πιθανό καταφύγιο για τους Εβραίους της Διασποράς

[1] από την «Νέα Ιστορία της Κύπρου», του Παντελή Σταύρου, σ. 55-56, εκδόσεις Ι. Φλώρος.
[2] Ο Ντισραέλι [Benjamin Disraeli, 1st Earl of Beaconsfield] χρημάτισε πρωθυπουργός της Βρεταννίας από την 20η Φεβρουαρίου 1874 έως την 21η Απριλίου 1880. Κατά τη πρώτη του επίσκεψη στο νησί, την εποχή της νεότητας του περιγράφει την Κύπρο σαν το «ρόδινο βασίλειο της Αφροδίτης». Ως λογοτέχνης ανατρέχει συνεχώς στην Ιερουσαλήμ και την Κύπρο. «Οι Άγγλοι θέλουν την Κύπρο και θα την πάρουν δίνοντας κάποιο αντάλλαγμα» διαβεβαιώνει ένας από τους καφενόβιους πολιτικούς του ήρωες στο έργο του «Ταγκρέδος ή η Νέα Σταυροφορία» (1847), στο οποίο ο Ντισραέλι καταπιάνεται με το ζήτημα της Παλαιστίνης.