Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2009

Οίνος, ο αγαπητός

περί μέθης[1]

7 (R2 101, R2 106)
ATH. 447 a-b. Όπως λέει ο Αριστοτέλης στο «περί μέθης», ανάσκελα πέφτουν όσοι πίνουν ποτό φτιαγμένο από κριθάρι, αυτό δηλ. που αποκαλούμε ζύθο. Κι αυτά αναφέρει: «μόνο που κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει με το ποτό που φτιάχνεται από κριθάρι, τον αποκαλούμενο ζύθο: όσοι μεθάνε με άλλα ποτά πέφτουν προς όλες τις μεριές, κι αριστερά και δεξιά και μπρούμυτα κι ανάσκελα. Μόνον όσοι μεθάνε από ζύθο γέρνουν προς τα πίσω και πέφτουν ανάσκελα».

8 (R2 102, R3 107)
ATH. 429 c-d. «Αν το κρασί ζεσταθεί αρκετά, μεθάει λιγότερο όταν το πίνεις». Γιατί η δύναμή του λιγοστεύει σαν ζεσταθεί. «Μεθάνε», λέει, «οι ηλικιωμένοι γρηγορότερα, διότι το θερμό που υπάρχει μέσα τους από τη φύση τους είναι λιγότερο και ασθενέστερο. Κι οι πολύ νέοι γρηγορότερα μεθάνε γιατί το θερμό μέσα τους είναι πολύ. Αν σ’ αυτό προστεθεί και το θερμόν του κρασιού εύκολα τους καταλαμβάνει η μέθη. Και από τα ζώα οι χοίροι μεθάνε αν φάνε πολλές φλούδες σταφυλιών, όπως και οι κόρακες και οι σκύλοι αν φάνε από το φυτό που καλείται οινούττα, κι ο πίθηκος και ο ελέφαντας μεθάνε αν πιουν κρασί. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούν στο κηνύγι κρασί για να μεθύσουν τους πιθήκους και να τους πιάσουν, και το φυτό οινούττα για να πιάσουν τους κόρακες.

9 (R2 103, R3 108)
PLU., Mor. (Qu. Conv.) 650 a. Ο Φλώρος εξέφραζε την απορία του γιατί ο Αριστοτέλης στο «περί μέθης» δεν αναζήτησε την αιτία όταν έγραφε πως οι γέροντες ήταν πιο επιρρεπείς στη μέθη ενώ οι γυναίκες ελάχιστα επιρρεπείς, αν και συνήθως δεν αμελούσε κάτι τέτοιο.

10 (R2 104, R3 109)
ATH. 429 f. Για το κρασί που ονο0μάζουν σαμαγόρειο ο Αριστοτέλης λέει πως αν τρία και μόνον ποτήρια αναμειχθούν με νερό μπορούν να μεθύσουν πάνω από σαράντα άντρες.

11 (R2 105-6, R3 110-111)
ΑTH. 464 c-d. «Το ποτό που ονομάζουν Ροδιακό προσφέρεται στα συμπόσια και για την απόλαυση που δίνει και γιατί όταν ζεσταίνεται μεθάει λιγότερο. Διότι μέσα στο νερό που βράζει προσθέτουν σμύρνη και σχοίνα κι άλλα τέτοια μυρωδικά, κι όταν το μίγμα αυτό το ρίξουν στο κρασί γίνεται πιο ελαφρύ». Και σε άλλο σημείο αναφέρει: «το ροδιακό ποτό γίνεται με την προσθήκη ενός ζεστού μίγματος από σμύρνη, σχοίνα, άμηθο, κρόκο, βάλσαμο, κάρδαμο και κανέλλα. Αυτό το μίγμα όταν προστεθεί στο κρασί το κάνει πιο ελαφρύ, έτσι ώστε και τις ερωτικές ορμές καταπαύει διατηρώντας το πνεύμα νηφάλιο.

[1] Αριστοτέλους, «Συμπόσιον ή περί μέθης», εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.